🌼 දවසේ දහම් පණිවිඩය 🌼

(කේවට්ට සූත්‍රය - දීඝ නිකාය)

ප්‍රශ්නය - ‘කත්ථ ආපො ච පථවී, තෙජො වායො න ගාධති;

කත්ථ දීඝඤ්ච රස්සඤ්ච, අණුං ථූලං සුභාසුභං;

කත්ථ නාමඤ්ච රූපඤ්ච, අසෙසං උපරුජ්ඣතී’ති.

තේරුම - ‘විඤ්ඤාණං අනිදස්සනං, අනන්තං සබ්බතොපභං;

එත්ථ ආපො ච පථවී, තෙජො වායො න ගාධති.

එත්ථ දීඝඤ්ච රස්සඤ්ච, අණුං ථූලං සුභාසුභං;

එත්ථ නාමඤ්ච රූපඤ්ච, අසෙසං උපරුජ්ඣති;

විඤ්ඤාණස්ස නිරොධෙන, එත්ථෙතං උපරුජ්ඣතී’ති.

ප්‍රශ්නය - කොහිද මේ ආපෝ(වැගිරෙන ස්වාභාවය), පඨවි(තද ස්වාභාවය), තේජෝ(උෂ්ණත්ව ස්වාභාවය), වායෝ(වායුමය ස්වාභාවය) යන සතර මහාභූතයන්(භූත=සකස් වූ) ද, ගොරෝසු - සියුම්, ප්‍රිය අප්‍රිය ස්වාභාවයන් ප්‍රතිෂ්ඨාවක්(පැණවීමක්/පිහිටීමක්) නොලබන්නේ? කොහෙද මේ නාමරූප(රූපශබ්ද ආදියෙන් තමාගේ ආයතන වලට පිළිබිඹු කරන දෑ සහ ඒවා නම් කරගන්නා [විඳීම්, හඳුනා ගැනීම්, චේතනා, ස්පර්ශයන් සහ මනසිකාරය] = (මොළය සහිත ස්නායු පද්ධතිය) ඉතිරිw නැතිව නිරුද්ධ වෙන්නේ?

පිළිතුර - විඤ්ඤාණය හෙවත් මේ මොහොතේ නාමරූප පිළිබිඹුවට සාපේක්ෂව ඇති වෙන දැනීමට නිදර්ශන නැති වුනොත්; එනම් මේ මොහොතේ දැනීම මම සහ ලෝකය යැයි ද්වයතාවයකට නොබෙදා හුදු නාමරූපයක පිළිබිඹුවක් ලෙස ඇත්ත ඇති සැටියෙන් අසීමාන්තික ප්‍රඥා ආලෝකයෙන් දකීද; එතැන අපෝ, පඨවී, තේජෝ, වායෝද, දිග කොට, ගොරෝසු සියුම්, ප්‍රිය අප්‍රිය යන මැනීම් ප්‍රතිෂ්ඨාවක් නොලබයි. අන්න එතනම නාමරූප පිළිබිඹුව(අහසේ ඉරි අඳින්නා සේ) ඉතිරි නැතිව නිරුද්ධ වෙයි(රහතන් වහන්සේ ගේ සිතේ ස්වාභාවය). නාමරූප නැතිවීමෙන් වන විඤ්ඤාණයේ හෙවත් දැනීමේ නිරෝධයෙන්ම ඒවාම නිරුද්ධ වී යයි.

කිහිපවරක් කියවා ධර්මාභිසමය කරගනු මැනවි !

මෙයට,

පානදුරේ ආනන්ද ස්වාමීන් වහන්සේ.