🌼කර්ම විපාක(1)🌼

 

(ධර්ම දානය පිණිස share කරන්න) 

චුල්ල පන්ථක හිමිට සිවු මසක් ගත වී ද එක් ගාථාවක් පාඩම් නො වීමට හේතුව

උන්වහන්සේ මහා පන්ථක හිමි ගේ බාල සහෝදරයා ය. පැවිදි වී සාර මසක් ගත වී නමුදු එක් ගාථාවකුදු පාඩම් කර ගැනීමට බැරිව අසරණ විය. ඊට හේතුව පෙර කාශ්‍යප බුදු සසුනෙ හි පැවිදිව නුවණැත්තෙක් වී ගෝල පිරිසට ධර්මය කියා දෙන විට ඉගෙන ගැනීමට අපහසු නූගත් මෝඩ භික්ෂුවකට කවටකම් කළේ ය. ඒ භික්ෂුව එයින් ලැජ්ජාවට පත්ව ධර්මය නොම කියවා ගත්තේ ය. ඒ අකුසල කර්මයෙන් මේ ජීවිතයේ පැවිදි වී නමුදු නූගතෙක් විය. පසුව බුදු කරුණාව නිසා පෙර පිරූ පාරමී මතු කරගෙන රහත් වී අසූ මහා ශ්‍රාවකයන් අතර එක් නමක් විය.

(ධම්ම පදට්ඨ කථා 152 පිට)

අදට ද සමාජයේ නූගතුන් ඇත. මේ රහත් හිමිනමකට විහිළු කිරීමෙන් විපාක දුන් කර්මයකි. එබැවින් උගත් වූ බුද්ධිමත් වූ ඔබ විහිළු තහළු කිරීමෙන් වැළකෙත්වා.

බිම්බිසාර රජු ගේ කකුල් පලා ලුණු දැමීමට හේතුව

මගධාධිපති බිම්බිසාර රජු ඔහු ගේ පුත් වූ අජාසත්ත කුමරු විසින් සිරකරවා යටිපතුල් පලවා තෙල් ලුණු ගිල්වා ගිනි ගෙන දිලෙන කිහිරි අඟුරින් පිලිස්සුවේ ය. නොයෙක් වධ දෙන ලදි. මේ සෝවාන් රජු ට මෙසේ දුක් විඳීමට හේතු වූයේ පෙර භවයක චෛත්‍යය මළුවෙහි වහන් පයලා යෑම හා ඉඳගැනීමට එලූ පැදුරක් නො සේදූ පයින් පෑගීම බව සුමංගලා විලාසිනි අටුවාවේ සාමඤ්ඤඵල සූත්‍ර වර්ණනාවේ පෙන්වා ඇත.

දෙමාපියන් විසින් අතහැරදා ගිය ඝෝසක සිටු

පෙර එක දිවියක ඝෝසක ධනවතෙකුව සිටිය දී අභිවාතක රෝගයෙන් ඒ නගරය පෙලුණු බැවින් බිරිඳ හා එකම දරුවා ද රැගෙන දිවි ගලවා ගැනීමට වෙන රටකට යෑමට පිටත් විය. කාන්තාරයක් හරහා යන විට ගෙන ගිය ආහාර පාන ද ඉවර වී දුක් විඳිමින් යද්දී පුතු වඩාගෙන යාමට බැරි බැවින් පසුව වෙනත් පුතෙක් හදාගත හැකි යැ යි සිතා දරුවා අතහැර දමා ගියේය. පසුව බිරිඳ ගේ විලාපය නිසා දරුවා නැවත ගෙනා නමුදු දරුවා අතහැර දා ගිය කර්ම බලයෙන් ඔහුව හත් වාරයක් ම පිරිස් විසින් මරා දැමීමට ගොස් අතහැර දමන ලදි. පෙර සුනඛයෙක් වී සිටිය දී වනයේ දී බුරා වන සතුන්ගෙන් පසේබුදු කෙනෙකුන් මුදවාගත් පිනින් හත්වාරයේ ම මරණින් අත් මිදුන නමුදු මව්පිය සෙනෙහස අහිමි වුණා. අද ද මාපිය සෙනෙහස අහිමි වූ දරුවන් කොතෙක් සිටිනවා ද?

(ධම්ම පදට්ඨ කථා - 105 පිට)

සාමාවතිය ඇතුළු 500 ක් ස්ත්‍රීන් ගින්නෙන් මැරෙන්න හේතුව

උදේනි රජු ගේ අග්‍ර මහේසිකාව වූ සාමාවතිය ඇතුළු පරිවාර ස්ත්‍රීන් 500ක් දෙනා ද සමඟ මාළිගය පිටින් ම ගිනිගෙන මරණයට පත් විය. මේ ගින්න ඇති කළේ මාගන්ධියා නම් බිසව ගේ කීමට ඇගේ මාමා ඇතුළු පිරිසක් ය. කෙසේ නමුදු මෙසේ අවාසනාවන්ත ලෙස මැරෙන්නට හේතුව පෙර සාමාවතිය රජ බිසවක්ව සිටිය දී මේ 500ක් කාන්තාවන් ද පිරිවාර ස්ත්‍රීන් වූ අතර මේ හැමදෙන දිනක් දිය කෙළියට ගොස් හවස් වන තුරු ම දිය ක්‍රීඩා කොට පසුව ගිනි තැපීමට දර ආදිය බලා ගං ඉවුරේ තෘණ ලැහැබක් දැක එහි පසේබුදු කෙනෙකුන් සිටින බව නො දැක ගිනි තැබුවා ය. ගිනි ගොඩ මැද පසේබුදු හිමි දිස්වන විට බියට පත් වී රජු මෙය දැනගත හොත් මහා විපතක් වේ යැයි බියෙන්, වධක චේතනා ඇතිව ම මේ පසේබුදු රජු හොඳට ම දවමු යැ යි නැවත ගිනි තැබූහ. පසේබුදු රජුන් සමවතින් සිටි බැවින් කිසිම අපහසුවකට පත් නොවී පසුව අහසින් වැඩි සේක. නමුදු දූෂිත සිතින් ගිනි තැබූ පවින් නිරයේ පැසී ශේෂ විපාක ලෙස ආත්ම භාව සීයක් ම මෙලෙසින් ගෙය තුළ හිරවී දැවී මිය යන්නට වූ බව තථාගතයන් වහන්සේ වදාළේ ය. එබැවින් පින්වත්නි, අකුසලයට බියවෙත්වා.

(අංගුත්තර නිකායට්ඨ කථා - 240 පිට)

පූතිගත්ත තිස්ස හිමි ගේ සිරුර කුණු වී දුක් විඳීමට හේතුව

උන් වහන්සේ පෙර කාශ්‍යප බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ කාලයේ පක්ෂි වැද්දෙක්ව බොහෝ පක්ෂීන් මරා විකුණමින් ජීවත් විය. එසේම පියාසර කරන්න නො හැකි සේ පක්ෂීන් ගේ කෙණ්ඩා ඇටත් පියාපත් ඇටත් කඩා ගොඩ ගසා තබයි. පක්ෂීන් කුණු වී ද යයි. මෙසේ සතුන්ට දුක් දුන් පවින් සසර බොහෝ දුක් විඳ නිවන් දකින ආත්මයේ දී ද ඇට සන්ධි වලින් ගැලවී කැඩී ගත කුණු වී එක් තැන් වී දුක් විඳින්න වූයේ ය. එබැවින් නිවන් දකින ජාති දක්වා ම මෙවන් පාප කර්ම නො කිරීමට අධිෂ්ඨාන කර ගනිමු.

(ධම්ම පදට්ඨ කථා 199 පිට)

සෝරෙය්‍යක සිටු ගේ අද්භූත කර්මය

සෝරෙය්‍යක සිටු පුත්‍රයා දෙදරු පියෙකි. දිනක් යාළුවන් සමඟ නාන්න යන විට මහා කච්චායන මහ රහතන් වහන්සේ ගේ රන්වන් පාට දේහ සම්පත්තිය දැක රාග සිත් පහළ කොට මුන් වහන්සේ මාගේ බිරිඳ හෝ වන්නේ නම් මැනවි, නැත්නම් මාගේ බිරිඳ ගේ සිරුර, මුන් වහන්සේ ගේ සිරුරේ පැහැය වන්නේ නම් මැනවි යැ යි සිතීය. ඒ අඥාණ දූෂිත සිත සමඟ ම ඔහුගේ පුරුෂ නිමිති අතුරුදහන් වී ස්ත්‍රී නිමිති පහළ විය. පසුව ලැජ්ජාවෙන් තක්ෂිලා නුවරට පැන ගොස් එහි සිටු කෙනෙකු ගේ බිරිඳ වී දරු දෙන්නෙක් ද ලොවට බිහි කළා ය. පසු කාලයක මහා කච්චායන මහ රහතන් වහන්සේගෙන් සමාව ගත් පසු නැවත පුරුෂයෙක් විය. පසුව පැවිදිව රහත් විය. රහතුන් කෙරෙහි සිතන වැරදි සිතිවිල්ල ද දුකට පත් කරන බව මින් දත යුතු ය.

(ධම්මපද අට්ඨ කථා 201 පිට)

සප්පදාස හිමි නයකු ගේ කටේ අතදමා ද නාගයා දෂ්ඨ නො කිරීමට හේතුව

මේ ස්වාමීන් වහන්සේ පැවිදි ජීවිතය ගත කිරීමට අපහසු යැ යි කලකිරී සිය දිවි නැති කරගන්න සිතා භික්ෂූන් ගිනිහල් ගේ සිටි නාගයෙක් කළයක දමා ගෙන යන විට තමා බැහැර කරන්නන් කියා ඉල්ලා ගෙන නාගයා ලවා දෂ්ඨ කරවා ගැනීමට කළයට අත දමා, උගේ මුඛයේ අත දැම්ම ද දෂ්ඨ නො කළේය. භවයෙන් වැසී තිබූ නාගයා දෂ්ඨ නො කිරීමට කරුණ තථාගතයන් වහන්සේ පහදා දුන් සේක. මේ නාගයා මෙයින් තෙවන අත්භවයෙ හි මේ භික්ෂුවක ගේ දාසයෙක් විය. එබැවින් ඒ නාගයා මොහු එදා ස්වාමියා යැ යි දැනී ගොස් දෂ්ඨ නො කළ බව වදාළ සේක. මිනිසුන්ට නො තේරෙන සමහර දෑ සතුනට වැටහේ.

(ධම්ම පදට්ඨ කථා 417 පිට)

සප්පදාස හිමි උකටලී වූයේ මහණකම එපා වූයේ ඇයි?

මේ ස්වාමීන් වහන්සේට මහණකම එපා වී සියදිවි හානි කරගන්නට ද සිතිණේ ය. ඒ සඳහා වෑයම් කළේ ය. සර්පයෙකු ලවා දෂ්ඨ කරවාගෙන මැරෙන්නට උත්සහ ගෙන නො හැකි වූ විට දැලි පිහියක් ගෙන කැලේට ගොස් ගෙල සිඳ ගැනීමට තැත් කළේ ය. ඒ මොහොතේ දී සීලය මෙනෙහි වී පිරිසිදු සීලයක් රැක තිබුණු බැවින් සතුට ඉපදී එය විදර්ශනාවට නංවා රහත් විය. මේ රහත් වීමට පින ඇති හිමි බුදු සසුනේ ලද පැවිදි ජීවිතය කලකිරීමට හේතුව තථාගතයන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක. මේ හිමියෝ කාශ්‍යප බුදු සසුනේ පැවිදි වී සිටිය දී එක හිමි නමක් සිවුරු හැර යන්න හදන විට ගෙහිගෙයි දෝෂ කියා වළක්වන ලදි. පසුව එම හිමි සිවුරු හැරියේ නම් මේ සියළු පිරිකර ඔබ වහන්සේට දී යෑමට සිතුවේ යැ යි කී විට ඒ සිවුර පිරිකර ගැන ආශාවෙන් නැවතත් පැවිදි ජීවිතයේ දුක කියා ගිහි අය විඳින සැප වර්ණනා කළේ ය. ඒ භික්ෂුව මොහු පිරිකර ආසාවෙන් එසේ කියන බව දැන සිවුරු හැර නො ගියේ ය. නමුදු උන් වහන්සේ ලාමක වූ දූෂිත පහත් සිතින් කළ කර්මයට දුක් විපාක දී මේ නිවන් දකින ආත්මභාවයේ දී ද මහණ ජීවිතය එපා වූ බව භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ සේක.

(ධම්ම පදට්ඨ කථා 417 පිට

නාවිකයා ගේ බිරිඳට මුහුදේ ගිලී මැරෙන්න වූයේ ඇයි?

දිනක් භික්ෂූන් හා මිනිසුන් නැගී එන නැවක් හිටි හැටියේ ම මුහුද මැද නතර විය. පරීක්ෂා කළේ ද කිසිදු යාන්ත්‍රික දෝෂයක් නො වීය. නමුත් නැව ඉදිරියට නො යන්නේ ය. අවසානයේදී මෙහි කවුරු හෝ අවාසනාවන්තයෙකු, කාලකණ්ණියෙකු සිටින්නේ දැ යි කුසපත් ඇද බැලීය. අවාසනාවන්ත කුසපත ලැබුණේ නාවිකයාගේ බිරිඳට ය. තුන්වතාවක් ම කාලකණ්ණි කුසපත ඇයට ලැබුණු බැවින් නාවිකයා ගේ ද කැමැත්ත ඇතිව ඇගේ බෙල්ලේ වැලි කලයක් එල්ලා මුහුදට දමුහ. පසුව නැව ගොඩබිමට ආහ. භික්ෂූහු මෙහි පූර්ව කර්මය තථාගතයන් වහන්සේගෙන් විමසූ හ. මේ කාන්තාව මීට පෙර රූමත් කාන්තාවක්ව සිටියා ය. ඊට ආත්ම තුනකට පෙර ඇගේ ස්වාමි පුත්‍රයා ඒ නිවසේ සුනඛයෙක් විය. අහෝ සසර හැටි! පූර්ව සෙනෙහස නිසා ඇය යන යන තැනට සුනඛයා ද යයි. ගම්හූ ඇයට මේ සුනඛයා පස්සෙන් ඒම ගැන පද හදා විහිළු කළහ. ලැජ්ජාවට පත්වූ ඇය සුනඛයා ගේ ගමන වලක්වන්නට නො හැකිව වැලි කලයක් බෙල්ලේ බැඳ දියේ ගිල්වා බල්ලා මැරීය. මේ පවින් අපා ගත වී ශේෂ කර්ම ලෙස ආත්මභාව 100ක් ම ගෙල බැඳි වැලි කලයක් ඇතිව ම දියේ ගිලී මැරෙන්නට සිදු වූ බව වදාළ සේක. එබැවින් සත්පුරුෂයෝ අනුවණයන් ගේ නින්දාවට බියවී පව් කම් කොට මහත් දුකට පත් නො වේවා!

(ධම්මපද අට්ඨකථා 452 පිට)

ගිනිගෙන දැවුනු කපුටා ගේ කථාව

දිනක් සැවත් නුවර නිවසක් ගිනි ගෙන, ගිනි සහිත තෘණ හුලක් අහසට නැගී පියාසර කරන කපුටෙකු ගේ ඇඟට වැටිනි. කපුටා ඉන් බේරීමට අසමත්ව ගිනිගෙන දැවී මැරී වැටුණේ ය. මෙය දුටු භික්ෂු පිරිසක් තථාගතයන් වහන්සේගෙන් මෙහි පූර්ව කර්මය විචාළ හ. මේ කපුටා පෙර ගොවියෙක්ව සිටිය දී කුඹුර මැඬවීමට සිටි ගොනා බොහෝ කම්මැලි බැවින් මෙයට කිපුණු ගොවියා පිදුරු ගොඩක් ගෙන ගවයා පිදුරු වලින් වෙලා පිදුරුවලින් යටකොට ද්වේශයෙන් ගිනි තැබුවේ ය. ඒ අසරණ තිරිසනා දැවී මළේ ය. මේ මිනිස් සතා කල තිරිසන් කර්මය බොහෝ අපා දුක් ගෙන දුන්නේ ය. අවශේෂ කර්ම ලෙස තිරිසන්ව ඉපිද මේ පස්වන වතාවට ද මෙසේ දැවී මළේ යැ යි වදාළ සේක. එබැවින් මිනිසත් බව ලැබූ ඔබ මෙ බඳු තිරිසන් කර්ම කොට දුකට පත් නො වේවා!

(ධම්මපද අට්ඨ කථා 452)

*භික්ෂූන් හත් නමක් ගල් ලෙනක සිරවී දුක් විඳි කථාව

බුද්ධ දර්ශනයට එන භික්ෂූන් හත්නමක් අතර මඟ රාත්‍රියක එක් විහාරයක ගල් ලෙනක නවාතැන් ගෙන සිටිය දී, ගලක් ගැලවී විත් ලෙන් දොර වැසුණේ ය. දින හතක් එළියට ආ නො හැකිව ආහාර පාන ද නො මැතිව දුකට පත් වන්නට විය. පසුව එළියට විත් කිහිප දිනකින් බුද්ධ දර්ශනයට ගොස් එහිදී මෙසේ වීමට පූර්ව කර්මය කුමක් දැ යි ශාස්තෘන් වහන්සේගෙන් විචාළ හ. එහිදී මේ භික්ෂූන් හත් නම පෙර ගොපළු දරුවන් වී සිටිය දී තලගොයෙකූ තුඹසක සිරකර තැබූ පවින් මෙසේ ආත්මභාව දාහතරක් ම ආහාර පාන කිසිවක් නොමැතිව දින 07 ක් ගල් ලෙනක සිරවී දුක් විඳි බව වදාළ සේක.

(ධම්මපද අට්ඨ කථා 453 පිට)

ලද සම්පත් පරිභෝග කිරීමට වාසනාවක් නැති අපුන්තක සිටු

සැවැත් නුවර සිටුවරයෙක් වූ මොහුට විශාල සම්පත්තියක් අයිතිව තිබුණේ ද කිසි ම දිනක හොඳ වස්ත්‍රයක් නො ඇඳ ඇන්ඳේ වැරහැලි ය, ප්‍රණීත භෝජනයක් අනුභව කිරීමට, හොඳ රථයක ගමන් කිරීමට සිතක් පහළ නො වීය. අන්ත අසරණ දිළින්දෙකු මෙන් වාසය කොට කළුරිය කළේ ය. මෙසේ මේ සිටාණන්ට තම සම්පත් පවා පරිභෝග කිරීමට සිත නො නැමුණේ පෙර මොහු සිටුවරයෙක්ව සිටිය දී තගරසිඛී නම් පසේබුදු රජුන් දැක තම බිරිඳට උන්වහන්සේට දානය දෙන්න යැ යි පවසා නිවසින් බැහැරව ගොස් නැවත එන අතර මඟදී පසේබුදු හිමි මුණ ගැසී නිවසින් දානය ලැබුණේ දැ යි අසමින් පාත්‍රයට එබී බැලුවේ ය. තම බිරිඳ පූජා කර ඇති ප්‍රණීත දානය දැක මසුරුකම නිසා අසතුටු විය. මොහු දානය දෙන්න යැ යි තම බිරිඳ යෙද වූ පිනින් දෙව්ලොව සත්වරක් ඉපදුන අතර සත්වරක් මනු ලොව සිටුවරයෙක් විය. දානය දී පසුව සතුටු නො වී කළකිරුණු බැවින්, පසුතැවුනු බැවින් වස්තුව ලැබුණේ ද පරිභෝග කිරීමේ පිනක් නො වීය. එබැවින් මෙය දැන ත්‍රිවිධ චේතනාව ම පිරිසිදු කරගෙන කුසල් කෙරෙත්වා!

(සංයුක්ත නිකාය - දුතිය අපුන්තක සුත්ත)

පිනට පහළ වූ උක්ගස් දඬුවම් දුන් කථාව

ලෝභී පුද්ගලයෙක් මියගොස් ප්‍රේත ලෝකයෙ හි උපන්නේ ය. මොහුගේ පිනකට උක් වනයක් ද පහළ විය. මේ ප්‍රේතයා සා පිපාසාවෙන් මිරිකී උක් දඬුවක් කපා අනුභව කරමි යැ යි උක් වනයට යයි. උක් වනයට ගිය විට එහි ඇති උක් දඬු තෙමේ ම නැමී ඇඹරී අවුත් මේ ප්‍රේතයාට පහර දෙන්නේ ය. ඔහු විළාප කියමින් දුවන්නේ ය. දිනක් එතැනින් වැඩි හිමි නමකට මොහු ගේ බැගෑපත් හඬ දිවකණට ඇසී කරුණු විමසා තතු දැන මොහුට උක් දඬු කෑමට කපා ගත හැකි ක්‍රමයක් කීවේ ය. උක් දඬුවලට මුහුණ නොදී පිටුපාගෙන උක් දඬු ගන්න යැ යි කීවේ ය. එහිදී එසේ ගෙන සා පිපාසාදී දුක නිවා ගත්තේ ය. මෙසේ වීමට හේතුව පෙර ආත්මයක උක් දඬු මිටයක් කර තියාගෙන උක් දණ්ඩක් සපමින් මාර්ගයේ යන විට අසරණ මිනිසෙක් මෙය දැක උක් ගසක් ඉල්ලමින් පසුපස ආවේ ය. එවිට කෝපයෙන් උක් දණ්ඩක් ඇද නො බලා ම ඔහු දෙසට විසි කළේ ය. මෙසේ නමුදු දීම නිසා උක් වත්තක් ලැබුණේ ය. නමුත් මුහුණලා ගොස් උක් දඬු ගැනීමට පින නැතැයි මේ කර්මය වදාළ සේක.

(ප්‍රේත වත්ථු පාළි - උච්ජු ප්‍රේත වත්ථුව)